Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2008

Οικονομικές κρίσεις 1929 - 2008( αιτίες & αποτελέσματα)















Ο Τζον Κένεθ Γκαλμπρέηθ, ο Αμερικανός οικονομολόγος, ειχε γράψει οτι « Η Μεγαλη Υφεση της δεκαετίας του ‘ 30 , ουσιαστικά δεν τερματίστηκε ποτέ. . Απλά εξαφανίστηκε μέσα στην κινητοποίηση για τον πόλεμο.


- Ασχολουμενοι με τα ζητήματα οικονομικών κρίσεων και αστάθειας , αντλούμε θεωρητικά επιχειρήματα από τις έννοιες και τις αναλύσεις που ανέπτυξε ο ίδιος ο Μάρξ , αλλά και τις ιστορικές θεωρητικές διαμάχες, που έλαβαν χώρα στο πλαίσιο του Μαρξισμού( των μαρξιστικών θεωριών και προσεγγίσεων) γύρω από τα ζητήματα αυτά.
Πρόκειται για τον μαρξικό « νόμο της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους του κεφαλαίου».
Η τάση του ποσοστού κέρδους να πέφτει είχε γίνει μέρος της πίστης των οικονομολόγων από την εποχή της κλασσικής σχολής της Πολιτικής Οικονομίας.

Ο Ρικάρντο επιχείρησε να την ερμηνεύσει ως αποτέλεσμα του « νόμου των φθινουσών αποδόσεων ».
Η λειτουργία του «νόμου» αυτού, επιφέροντας αφενός την αύξηση των προσόδων , που πλήρωναν οι καπιταλιστές ενοικιαστές γης στους γαιοκτήμονες και αφετέρου την αύξηση των ονομαστικών(χρηματικών) μισθών , λόγου της ανόδου των τιμών στα μισθιακά εμπορεύματα, θα οδηγούσε σε μια αντίστοιχη πτώση των ( πραγματικών και χρηματικών ) κερδών.
Ο Μάρξ με τον νόμο του της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους, επιχειρεί να δείξει ότι η τεχνολογική καινοτομία, που εισάγεται στην παραγωγή από τον ατομικό κεφαλαιοκράτη στο πλαίσιο του ανταγωνισμού και έχει ως στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας ( άρα και του ποσοστού υπεραξίας), θα μπορούσε να είναι αιτία για ένα τέτοιο φαινόμενο.
Η ανάλυσή του βασίζεται στην τεχνική σύνθεση του κεφαλαίου ( ποσότητα μέσων παραγωγής ανά μονάδα ζωντανής εργασίας) και αξιακή (οργανική) σύνθεση του κεφαλαίου (ο λόγος σταθερού προς το μεταβλητό κεφάλαιο σε όρους αξίας).
Από το Κεφάλαιο έχουμε « στις κρίσεις ξεσπά μια επιδημία υπερπαραγωγής. … η βιομηχανία, το εμπόριο φαίνονται εκμηδενισμένα. Και γιατι; Γιατί η κοινωνία έχει πάρα πολύ πολιτισμό, πάρα πολλά μέσα ύπαρξης, πάρα πολύ βιομηχανία, πάρα πολύ εμπόριο. Οι παραγωγικές δυνάμεις που διαθέτει δεν χρησιμεύουν πια για την προώθηση του αστικού πολιτισμού και των αστικών σχέσεων ιδιοκτησίας. Αντίθετα έγιναν πάρα πολύ μεγάλες , εμποδίζονται από αυτές.

Πως ξεπερνά η αστική τάξη τις κρίσεις αυτές;


Από το ένα μέρος καταστρέφοντας αναγκαστικά μάζες και παραγωγικές δυνάμεις , από το άλλο κατακτώντας καινούργιες αγορές και εκμεταλλευόμενη πιο βαθειά τις παλιές. Πώς λοιπόν; Προετοιμάζοντας πιο ολόπλευρες και πιο τεράστιες κρίσεις και ελαττώνοντας τα μέσα για να προλαβαίνει τις κρίσεις.


- Στο νεοκλασικό ιδεολογικό πλαίσιο (μοντέλο ), η εμπειρικά διαπιστώσιμη πραγματικότητα των οικονομικών κύκλων και κρίσεων , επιδέχεται την ερμηνεία των δυσλειτουργιών, « μονοπωλίων » και των εξωοικονομικών αιτίων.


- Αντίθετα ο Keynes θεωρεί ως αιτία των κρίσεων , σε αναφορά με με τη ζήτηση των επενδύσεων , την « κυκλική μεταβολή της οριακής αποδοτικότητας του κεφαλαίου» Ως οριακή αποδοτικότητα του κεφαλαίου ο Keynes ορίζει την « σχέση ανάμεσα στην προσδοκώμενη απόδοση από τη χρησιμοποίηση μιας επιπλέον μονάδας κεφαλαίου και στο κόστος παραγωγής αυτής της μονάδας».


Συνακόλουθα εξαφανίζονται από τον ορίζοντά του οι αντιφάσεις και διακυμάνσεις , που προκύπτουν από τα δομικά χαρακτηριστικά του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής , και η αποδοτικότητα του κεφαλαίου ( και η οικονομική συγκυρία) θεωρείται ότι « προσδιορίζεται από την υποκειμενική κρίση ατόμων αμαθών και κερδοσκοπούντων», χωρίς να δίνεται η απαιτούμενη έμφαση στις οικονομικές σχέσεις που καθορίζουν την «ψυχολογία» και τις πρακτικές των «κερδοσκοπούντων».
Οι επιπτώσεις του «Κραχ» του ΄ 29 στις ΗΠΑ σε αριθμούς:

12.000.000 έμειναν άνεργοι.

12.000 έχαναν τη δουλειά τους κάθε μέρα.
20.000 επιχειρήσεις κήρυξαν πτώχευση.


1616 τράπεζες πτώχευσαν.

1 στους 20 γεωργούς ξεσπιτώθηκαν.

23.000 αυτοκτονίες σημειώθηκαν σ' ένα χρόνο, αριθμός ρεκόρ.










Τη μεγαλύτερη κρίση μετά το κραχ του 1929 εκτιμάται από πολλούς ότι βιώνουμε σήμερα στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον. Ηδη μέσα στο 2008 έχουν «χαθεί» στα διεθνή χρηματιστήρια πάνω από 16 τρισ. δολάρια, όσο περίπου το ΑΕΠ των ΗΠΑ, (14,4 τρισ.) ενώ οι διαγραφές και οι ζημιές στους ισολογισμούς των χρηματοοικονομικών ομίλων ξεπερνούν τα 520 δισ. δολάρια.



Η κρίση άρχισε τον Φεβρουάριο - Μάρτιο –όταν αποκαλύφθηκαν τα πρώτα προβλήματα με τα δάνεια subprime για να θεωρηθούν ένα «μικρό και περιορισμένο πρόβλημα».


Το ντόμινο της κρίσης

Η φούσκα των ακινήτων σε πολλές περιοχές των ΗΠΑ (την περίοδο 2000-2006 οι τιμές αυξήθηκαν πάνω από 100%) διευκόλυνε την υπερ-κατανάλωση (μέσω δανεισμού βασισμένου στην υπεραξία των ακινήτων) και αποτέλεσε τη βασική... «πηγή» της κρίσης.

Η εκτόξευση των τιμών των κατοικιών στις ΗΠΑ οδήγησε σε μία ραγδαία εξάπλωση στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου (subprime), από 9% των συνολικών στεγαστικών το 2003 σε 24% το 2007, σε κατηγορίες νοικοκυριών που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα έπρεπε να έχουν δανειοδοτηθεί.

Η subprime market με μόνη εγγύηση την αναμενόμενη αύξηση στην τιμή της κατοικίας αποτελούσε το υπόβαθρο δημιουργίας, δομημένων προϊόντων που αγοράστηκαν από hedge funds, ασφαλιστικές εταιρείες, επενδυτικές τράπεζες εντός και εκτός των ΗΠΑ.Η αγορά των subprime στηρίχτηκε στο φθηνό χρήμα. Με την έναρξη του ανοδικού επιτοκιακού κύκλου, όλο και περισσότεροι δανειολήπτες δεν ήταν πλέον σε θέση να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους.



Το καλοκαίρι του 2007, ξεσπάει ουσιαστικά η κρίση, προκαλώντας τριγμούς σε όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου. Οι κεντρικές τράπεζες με συνεχείς «ενέσεις» ρευστότητας προσπαθούν να «σώσουν» το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ τραπεζών ξέσπασε ξαφνικά και βίαια: μέσα σε ελάχιστες ημέρες οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων βρέθηκαν σε μια κατάσταση όπου δεν μπορούσαν όχι να πουλήσουν αλλά ούτε καν να πάρουν τιμές για τραπεζικά ομόλογα και μάλιστα βραχυπρόθεσμα – «χαρτιά» με λήξη ακόμη και εντός ενός ή δύο μηνών.
Ο κόσμος πίστευε ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί μόνο σε τριτοκοσμικές χώρες.

Από το περσινό καλοκαίρι οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες των ισχυρότερων χωρών του πλανήτη έχουν προέβη σε παρεμβάσεις, προκειμένου να αυξήσουν τη ρευστότητα στο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα, κινήσεις όμως οι οποίες, δυστυχώς, είχαν βραχύβιες θετικές επιπτώσεις στις αγορές.

ΟΙ παρεμβάσεις και συνολικά τα σχέδια... «διάσωσης» και πιστωτικής διευκόλυνσης από την αμερικανική κυβέρνηση και τη FED ανεβάζουν το συνολικό κόστος περίπου στο 1 τρισ. δολάρια, ενώ σε «ενέσεις» εκατοντάδων δισ. ευρώ προέβησαν τόσο η ΕΚΤ όσο και άλλες κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο. Ο υπουργός Οικονομίας των ΗΠΑ, Χένρι Πόλσον, σε συνεργασία με τον πρόεδρο της Fed, Μπεν Μπερνάνκε, αποφάσισε να δώσει 2ετές δάνειο στην AIG ύψους 85 δισ. δολ. με αντάλλαγμα το 80% των μετοχών του ασφαλιστικού κολοσσού. Σύμφωνα με την RBC Capital Markets, η κρατική παρέμβαση απέτρεψε -για την ώρα- μία πτώχευση που θα μπορούσε να κοστίσει 180 δισ. δολάρια στην ασφαλιστική βιομηχανία και να προκαλέσει συστημική κρίση.Η Institutional Risk Analytics προβλέπει ότι περίπου 110 τράπεζες με ενεργητικό αξίας 850 δισ. δολαρίων θα καταρρεύσουν έως τον επόμενο Ιούλιο, ενώ ο γενικός διευθυντής της εταιρείας Κρις Γουέιλεν επισημαίνει ότι «ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ θα αναγκαστεί να δημιουργήσει ένα όχημα για την εξαγορά τραπεζών, οι οποίες δεν θα είναι δυνατόν να πωληθούν μετά τη χρεοκοπία τους».


Η έλλειψη ρευστότητας οδηγεί σε άνοδο των επιτοκίων δανεισμού των τραπεζών οι οποίες μετακυλίουν το κόστος στους δανειολήπτες (1 δισ. ευρώ είναι η επιβάρυνση σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών παραγόντων).

Για να αντιληφθεί κάποιος το μέγεθος της κερδοσκοπίας σε όλο τον κόσμο καθώς και το πώς οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις έχουν μετατρέψει τον πλανήτη σε ένα τεράστιο καζίνο αρκεί μόνο ένας αριθμός.

Από την αρχή του έτους έχει χαθεί το 15% του Ελληνικού ΑΕΠ στο βωμό της χρηματιστηριακής κερδοσκοπίας (65 δις ευρώ).Στην Ελλάδα είμαστε και πάλι 30 χρόνια πίσω. Η πίστη στις δυνάμεις της ελεύθερης αγοράς οδηγεί την ελληνική κυβέρνηση στην αδράνεια της αμηχανίας.




1) Οι χρηματιστηριακές πτώσεις χωρίς να υπάρχει χρηματιστηριακή φούσκα (όπως του 2000) δείχνουν ότι οι μεγάλες οικονομίες ήταν πολύ πιο άρρωστες από ότι έδειχναν οι οικονομικοί τους δείκτες. Η κρίση αυτή, παρόλο που σε αυτό το στάδιο πλήττει τα χρηματιστήρια, δεν είναι χρηματιστηριακή αλλά κρίση οικονομικού μοντέλου και αδιεξόδων της υπερπαραγωγής, υπερκατανάλωσης, υπερδανεισμού και υπερκερδοσκοπίας.

2) Η συζήτηση για λήψη περιοριστικών, διεθνώς, οικονομικών μέτρων αποτελεί ένδειξη αδυναμίας των αγορών να αυτορυθμιστούν, ο νεοφιλελευθερισμός αμφισβητείται ανοιχτά.

3) Οι κεντρικοί τραπεζίτες έμειναν όχι μόνο από μέσα για να παρέμβουν αλλά δεν ξέρουν πώς να παρέμβουν, περιμένουν τις εξελίξεις για να δουν τι πρέπει να κάνουν! Αυτό δείχνει την αποτυχία του οικονομικού τους μοντέλου.

4) Η άνοδος του πετρελαίου και οι υποσχέσεις περιορισμού της κερδοσκοπίας στις ΗΠΑ υποδηλώνουν έναν ακήρυκτο πόλεμο μεταξύ του αδίστακτου πετρελαϊκού κατεστημένου και του κοινού παγκόσμιου συμφέροντος.

5) Η άνοδος του πετρελαίου είναι η αγοραία έκφραση της ανεπάρκειας των φυσικών πόρων καθώς και του ασύδοτου δυτικού τρόπου ζωής. Σοβαροί αναλυτές κάνουν λόγο για παγκόσμια κατάρρευση αν το πετρέλαιο αγγίξει τα 200 δολάρια.

6) Η αμφισβήτηση των μεγαλύτερων αμερικανικών τραπεζών γίνεται με αναλύσεις της κάθε μίας εναντίον της κάθε άλλης. Ταυτόχρονα η αμφισβήτηση μεγάλων ονομάτων όπως η General Motors ή και η General Electrics δείχνουν τον πανικό στον οποίο βρέθηκαν όλοι οι εμπλεκόμενοι μπροστά σε ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος αυτοανατροφοδοτούμενων ψευτοπροσδοκιών.

7) Η παρούσα κρίση οδηγεί σε μια βίαιη αναδιανομή πόρων λόγω των χρηματιστηριακών ανισορροπιών και της ανόδου των τιμών που η μεσαία τάξη και οι φτωχότερες χώρες δεν μπορούν τώρα να φανταστούν.Η παρούσα κρίση αν δεν σταματήσει άμεσα θα εξελιχθεί μαλλον σε παγκόσμιο Βατερλώ . . .


Το τελευταίο βιβλίο της Ν. Κλάιν λέγεται "The Shock Doctrine" - The Rise of Disaster Capitalism» (Το Δόγμα του Σοκ - Η Ανοδος του Καπιταλισμού της Καταστροφής) .
Αφορά ακριβώς τους παγκόσμιους κερδοσκόπους, την απορρύθμιση των αγορών και άλλους παράγοντες που ευθύνονται για τη σημερινή κρίση.



"Ο,τι κι αν σημαίνουν τα γεγονότα αυτής της εβδομάδας, κανείς δεν πρέπει να πιστέψει τους υπερβολικούς ισχυρισμούς ότι αυτή η κρίση στις αγορές σηματοδοτεί το θάνατο της ιδεολογίας της «ελεύθερης αγοράς». Η ιδεολογία της «ελεύθερης αγοράς» υπήρξε πάντα υπηρέτης των συμφερόντων του κεφαλαίου, και εμφανίζεται ή φεύγει από το προσκήνιο ανάλογα με το πόσο εξυπηρετεί αυτά ακριβώς τα συμφέροντα.


Σε καιρούς άνθησης, είναι κερδοφόρο να κηρύττεις το laissez faire [λεσέ-φερ, ελεύθερη κίνηση αγαθών], γιαί η απουσία κυβερνητικών περιορισμών επιτρέπει στις κερδοσκοπικές φούσκες να μεγαλώσουν κι άλλο.

Οταν σκάνε αυτές οι φούσκες, η ιδεολογία ετούτη μετατρέπεται σε εμπόδιο και πέφτει σε χειμερία νάρκη όσο οι μεγάλες κυβερνήσεις έρχονται για να βοηθήσουν.

Αλλά να είστε σίγουροι: η ιδεολογία της ελεύθερης αγοράς θα έρθει γρήγορα πίσω όταν πληρωθούν τα χρέη.

Τα τεράστια χρέη που συσσωρεύει το δημόσιο, για να ξεχρεώσει τους σπεκουλαδόρους, θα εξελιχθούν σε μέρος της παγκόσμιας κρίσης ώστε να δικαιολογηθούν οι βαριές περικοπές στην κοινωνική πολιτική και να δικαιολογηθεί η περαιτέρω ιδιωτικοποίηση ό,τι άλλο έχει απομείνει στον δημόσιο τομέα. Θα μας πουν επίσης πως οι ελπίδες μας για ένα πιο «πράσινο» μέλλον κοστίζουν, δυστυχώς, πάρα πολύ..."


«Οι ιδέες έχουν συνέπειες»


Αποσπάσματα από ομιλία της Ναόμι Κλάιν πρόσφατα στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, με θέμα την οικονομική κρίση, αλλά και την ιδεολογία του οικονομολόγου Μίλτον Φρίντμαν - κήρυκα του νεοφιλελευθερισμού και της «ελεύθερης» αγοράς.
Η Ναόμι Κλάιν προσκλήθηκε γι' αυτή την ομιλία από μια ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο που αντιτίθεται στην ίδρυση ενός Ινστιτούτου αφιερωμένου στον Μίλτον Φρίνμαν, το οποίο επεδίωκε να φτιάξει ο Λευκός οίκος ακριβώς για την επικράτηση μιας συγκεκριμένης ιδεολογίας......




Αυτό το κραχ στη Γουόλ Στριτ πρέπει, πιστεύω, να αποτελέσει για τον Φριντμαν-ισμό ότι ήταν η πτώση του Τείχους του Βερολίνου για τον εξουσιαστικό/αυταρχικό κομμουνισμό (authoritarian communism): μια καταδίκη της ιδεολογίας τους.
Δεν μπορεί απλώς να ξορκιστεί ως διαφθορά ή απληστία, γιατί αυτό που βλέπουμε να εφαρμόζεται από την εποχή του Ρίγκαν, είναι μια πολιτική που απελευθερώνει τις δυνάμεις της απληστίας ώστε να αποβληθεί η ιδέα ότι η κυβέρνηση είναι ο ρυθμιστής, που προστατεύει τους πολίτες και τους καταναλωτές από τις βλαβερές συνέπειες της απληστίας.
Πραγματικά είναι το πιο πετυχημένο απελευθερωτικό κίνημα των καιρών μας, ένα κίνημα που απελευθέρωσε το κεφάλαιο από όλους τους περιορισμούς στη συσσώρευσή του.

(...) νομίζω
ότι επρόκειται για έναν ταξικό πόλεμο από τους πλούσιους εναντίον των φτωχών, και νομίζω ότι οι πλούσιοι κέρδισαν. Αλλά και ότι οι φτωχοί αντιστέκονται. Πρέπει [αυτή η κρίση] να αποτελέσει καταδίκη αυτής της ιδεολογίας. Οι ιδέες έχουν συνέπειες.


(...) η παράδοση της Σχολής του Σικάγου λέει πως τα οικονομικά δεν είναι μια πολιτική επιστήμη ή μια κοινωνική επιστήμη, αλλά μια αυστηρή επιστήμη, όπως η Φυσική και η Χημεία.



Οπότε, κοιτώντας την παράδοση του πανεπιστημίου του Σικάγο, βλέπουμε ότι δεν πρόκειται απλώς για ένα σύνολο πολιτικών και οικονομικών στόχων, όπως ιδιωτικοποιήσεις
, απορρύθμιση, ελεύθερο εμπόριο, μείωση των κυβερνητικών δαπανών.

Είναι η μεταμόρφωση του τομέα των Οικονομικών από μια υβριδική επιστήμη που βρίσκεται σε διάλογο με την πολιτική και την ψυχολογία, σε μια αυστηρή επιστήμη με την οποία δεν μπορείς να διαφωνήσεις...».
Στα κομμάτια που παρεμβάλλονται, η Ναόμι Κλάιν μιλά για τον Φρίντμαν και πως όλοι έλεγαν ότι ήταν πετυχημένες οι θεωρίες του, πώς ο ίδιος προωθούσε τις ιδέες του συναντώντας ένα σωρό ηγέτες ("η βιογραφία του Φρίντμαν είναι ένα who is who" ηγετών), πως οι ιδέες του εφαρμόστηκαν πρώτα στη Λατινική Αμερική (στις διάφορες δικτατορίες), πως κάθε ιδεολογία, η όποια ιδεολογία, πρέπει να κρίνεται για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο όνομά της, και καταλήγει για τη σημερινή κρίση:


«Θα πω μερικά πράγματα για τον Φριντμαν-ισμό και τη σχέση του με τη σημερινή κρίση. Μια σχέση πολύ άμεση.


Ο Φρίντμαν θεωρείται ο πατριάρχης της απορρύθμισης. Και αυτό ακριβώς ήταν - η ιδεολογία που έδωσε το υπόστρωμα για τη μετατροπή του οικονομικού τομέα στο καζίνο που βλέπουμε σήμερα.


Ξέρετε, ο Μίλτον Φρίντμαν ήταν ξεκάθαρος σ' αυτό το θέμα.

Πίστευε πως "η ιστορία πήρε λάθος κατεύθυνση", και αυτά είναι ακριβώς τα λόγια του. Τα λόγια του από ένα γράμμα που έγραψε στον Πινοσέτ. Ελεγε "η ιστορία έκανε λάθος στροφή στην περίπτωση της χώρας σας, όπως και στη δική μου"/ Και αναφερόταν στην απάντηση στη Μεγάλη Κρίση (του 1929).

Στη Χιλή, [η λάθος στροφή] ήταν η άνοδος της υποκατάστασης των εισαγωγών και η προσκόλληση στην ανάπτυξη [?-import substitution and developmentalism]. Αλλά, όσον αφορά τις ΗΠΑ, μιλούσε καθαρά για το Νιου Ντιλ ( Κευνς) του Ρούσβελτ»...


«Χρειαζόμαστε καλύτερες ιδέες που να ανταποκρίνονται σε όσα πιθανά θα αντιμετωπίσει αν εκλεγεί πρόεδρος ο Μπάρακ Ομπάμα [ΣτΜ: πριν είχε πει ότι αν βγει ο ΜακΚέιν θα ακολουθήσει το ίδιο καταστροφικό οικονομικό μοντέλο, με ιδιωτικοποίηση και της κοινωνικής ασφάλισης κ.ο.κ.]. Με του που αναλάβει καθήκοντα , το σύνθημά του “Yes, you can” ("Ναι, μπορούμε!") θα γυρίσει σε "Οχι, δεν μπορούμε, έχουμε φαλιρίσει" (“No, you can’t; we’re broke.”). Ούτε πράσινες θέσεις εργασίας, ούτε εναλλακτικές πηγές ενέργειας, ούτε περίθαλψη για όλους.


Ξέρετε, το σχέδιο του για να δώσει περίθαλψη σε όλους θα κόστιζε 80 δισ. δολάρια. Το ξεχρέωμα της AIG κόστισε 85 δισ. δολάρια... Ξοδεύουν αυτά τα χρήματα τώρα. Ξοδεύουν αυτές τις υποσχέσεις. Οι άνθρωποι που θα πουν "όχι, δεν μπορείς", που θα χρησιμοποιήσουν αυτή την κρίση για να σκοτώσουν την ελπίδα, είναι ήδη έτοιμοι.

Και νομίζω πως θα ήταν υπέροχο αν οι λαμπροί νέοι οικονομολόγοι του Πανεπιστημίου του Σικάγου - δεν ξέρω κιόλας αν κανείς τους έκανε τον κόπο να έρθει εδώ απόψε - συγκέντρωναν το μυαλό τους στην αντιμετώπιση αυτής της κρίσης.

Σας χρειαζόμαστε. Χρειαζόμαστε ανοιχτά μυαλά.

Μυαλά ευρύχωρα, όσο το δυνατόν πιο δημιουργικά.

Το Ινστιτούτο Μίλτον Φρίντμαν, κατ' όνομα και επί της ουσίας, προσπαθεί να αναστήσει μια εποχή ιδεολογικών βεβαιοτήτων που έχει περάσει προ πολλού. Είχε πλάκα όταν όλα ήταν στη σφαίρα της υπόσχεσης και της πιθανότητας.

Αλλά αυτά εχουν περάσει.

Σας εκλιπαρώ, μην επιστρέψετε για να σκύψετε στα ιερά σας κείμενα.

Ελάτε μαζί μας, στον πραγματικό κόσμο».







Πηγές :
Η θεωρία του Μάρξ για τον καπιταλισμό( Πλευρές μιας θεωρητικής και πολιτικής ρήξης) Γιάννης Μηλιός, Δημήτρης Δημούλης, Γιώργος Οικονομάκης.
http:greekrider.blogspot.com
Δημήτρης Κόλιας
Naomi Klein: Democracy Now
bbc: indy.gr
Μ.Αποστόλου
Λέανδρος Μπόλαρης
Kathimerini.gr

22 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Πολύ υψηλή ανάλυση με βαθύ νόημα, μέσα στην επικαιρότητα.
DoraF είναι προφανές, ότι το παιχνίδι που παίχτηκε 80 χρόνια πριν (κραχ 1929) ενάντια στους εργαζόμενους και στους οικονομικά αδύναμους, συνεχίζεται με μεγαλύτερες διαστάσεις και με χειρότερες επιπτώσεις τις επόμενες μέρες, βδομάδες, μήνες (κραχ 2008-2009). Nick

μελονικος είπε...

Με εντυπωσιάζει η πολύ σοβαρή δουλειά που έκανες.
Μια δουλειά που τη θεωρώ πανεπιστημιακού επιπέδου.
Βέβαια για να πω την αλήθεια λίγα κατάλαβα.
Είναι πολύ βαριά θέματα για μένα.
Σε καληνυχτίζω.

doraF είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
doraF είπε...

@νικος, μου αρέσει που η δουλειά μου σ΄εντυπωσίασε.
Αλλά προβληματίστηκα και προβληματίζομαι γιατί δεν μπόρεσα να εκλαϊκεύσω καινα συμμαζέψω
ίσως, οτι παρουσίασα.
Ευχαριστώ που με τίμησες διαβάζοντάς το.
Την καλησπέρα μου.

doraF είπε...

Nick, προαπάθησα αρκετά για να τα συμμαζέψω λίγο, αλλά είναι δύσκολο με τόσες πληροφορίες και θεωρίες για την κρίση να είσαι λακωνικός και απλός.
Τώρα κατάλαβα γιατί έκανα τρία εξάμηνα να περάσω την Πολιτική Οικονομία!
Ευχαριστώ είπα:

VAD είπε...

Η κρίση θα φορτωθεί και πάλι στα χαμηλά στρώματα,το καπιταλιστικό σύστημα δεν καταρρεει,όσο κι αν το ευχόμαστε!

barel είπε...

doraf, συγχαρητήρια για το blog. Δυστυχώς μας κοροιδεύουν για αυτούς τα κέρδη είναι ιδιωτικά και τα χρέη δημόσια.

Ανώνυμος είπε...

Ποίος είσαι τελος πάντων ο Tomski είσαι; Με τέτοια κείμενα θα ανατρέψουμε τον νοεφιλελευθερισμό.

dyosmaraki είπε...

Dora πολύ μας βοηθάς με αυτή σου την κατατοπιστικότατη ανάλυση. Πράγματι είναι τόσα τα θέματα και τόσο πολύπλοκα που δεν είναι εύκολο να τα αναλύσεις μέσα σε δύο γραμμές.
Το μέλλον θα δείξει τι μέλλει γενέσθαι, πάντως οι πρωταίτιοι της οικονομικής δυστοκίας δεν έχουν ονομαστεί ακόμη, και φοβάμαι πως δεν θα ονομαστούν ποτέ.
Καλό απόγευμα εύχομαι.

doraF είπε...

vad καλησπέρα.
Η απάντηση τους για λύσεις σην χρεωκοπία είναι αυτό που καταθέτει ο φίλος @ barel,
"ιδιωτικοποιούν τα κέρδη και κοινωνικοποιούν τις ζημιές".
(πως περνατε εσεις;θα μου πεις *συνηθίζει κανείς τις συντέλειες του κόσμου , τίτλος από βιβλίο του Μαρτεν Παζ").

doraF είπε...

@ φίλε ανώνυμε,
δεν ψάχνω να δρέψω δάφνες.
Ούτε φιλοδοξώ με το κειμενο ,για την οικονομική κρίση να γκρμεμίσω τον "νεοφιλελευθερισμό" και τον "Φριντμανισμό".
Αν σ΄ένα ελάχιστο συνέβαλα και εγώ για την κατανόηση, ερμηνεία ,της χρηματοπιστωτικής κρίσης και ύφεσης, τοτε και ας μην είμαι ο Ναόμ Τσόμσκι, κάτι λίγο προσέφερε και η υποφαινόμενη για το κοινό καλό..
Τις καλησπέρες μου.

doraF είπε...

@barel καλώς ήρθες.
Το σχολιό σου εύστοχο και συμπυκνωμένο.
Ευχαριστώ που με τιμήσατε με την προσοχή και τον χρόνο σας.
Θα επισκεφθώ το χώρο σου για να χαμογελάσω με τα σκίτσα σου!

doraF είπε...

@dyosmaraki καλησπέρα.
Βεβαια και δεν είναι δυνατόν να το αναλύσει κανείς σε περιορισμένο χώρο και - γιατί όχι - με περιορισμένες δυνατότητες.
Αλλά καθένας προσπαθεί να το προσεγγίσει, ψηλαφήσει από την δική του γωνία.
Ωστόσο και αυτό ανώφελο δεν είναι.
Κατά τον ποιητή "καμιά φωνή δεν πάει χαμένη".

μελονικος είπε...

Ντόρα την ξαναδιάβασα την δουλειά σου.
Έχεις κάνει πολύ κόπο.
Δείχνει καθαρά πως έχεις γνώσεις.
Είναι πολλά χρόνια που δεν έχω διαβάσει κάτι το τόσο πολύπλοκο.
Δυσκολεύτηκα.
Δε φταις εσύ.
Εγώ παράτησα τον εαυτό μου .
Όμως να προσθέσω κάτι.
Δεν έχω και πολύ μεγάλη εκτίμηση στις αναλύσεις και τις προβλέψεις.
Μη ξεχνάς πως τη πτώση του τείχους δεν την πρόβλεψαν οι σοφοί.
Ούτε καν μια μέρα πριν.
Καληνύχτα.

Ανώνυμος είπε...

Dora καλημέρα,

αυτόν το καιρό διαβάζω περί διεθνών κεφαλαιαγορών (ξανά σπουδές στα γεράματα:) και μπορώ να πω ότι το πόνημά σου (γιατί περί πονήματος πρόκειται)είναι ακαδημαϊκού επιπέδου (+).

Όσο για τα συμπεράσματα φαντάζομαι ότι έχεις καταλάβει πως συμφωνώ με τη συμπυκνωθείσα φράση "ιδιωτικοποιούν τα κέρδη και κοινωνικοποιούν τις ζημιές" του barel προσθέτοντας ότι η ζωή μας κινείται πια -μεθοδευμένα- με βάση το νόμο των φθινουσών αποδόσεων κατά τις δικές μας απολαβές σε σχέση με τις ώρες εργασίας στις οποίες υποχρεωνόμαστε.

Φυσικά και δεν πείθομαι για το "πραγματικό" της κρίσης ιδιαίτερα λόγω των επιτοκίων των ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια και της ανεξέλεγκτης δράσης των "αλεξιπτωτιστών", όπως ονομάζω τους παίκτες των χρηματιστηρίων παραγώγων. Ακόμη δεν πείθομαι γιατί είναι πια γνωστή η τακτική του "δημιουργώ κρίση για να ανοίξω πόρτα σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες", όπως για πράδειγμα έγινε με το Ιράκ και τη Γιουγκοσλαβία και όπως θα γίνει με τις εταρείες που ασχολούνται με το risk management (άλλωστε κατά "το εγκώμιον του εγκλήματος" του Μαρξ ο εγληματίας δημιουργεί επαγγέλματα και παράγει τέχνη!)

Και όλη αυτή η κακοπιστία Dora μου οφείλεται στο γεγονός ότι δεν μπορούν να με πείσουν οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί πως δεν είχαν υπολογίσει τον μη αναμενόμενο κίνδυνο. Στο τέλος αυτοί, οι "χαμένοι", θα σωρεύσουν γη, ακίνητα και τίτλους και μεις θα μείνουμε.. άσε να μην το γράψω με τι θα μείνουμε στο χέρι.

Γι΄ αυτό ως "παθημένοι" της πραγματικής οικονομίας ίσως θα πρέπει, τουλάχιστον, να επανεξετάσουμε τις πολιτικές επιλογές μας, μια και όλα περιστρέφονται γύρω από κει, και να μην καθόμαστε να απολαμβάνουμε τα προνόμια του καπιταλισμού σε καιρούς ανθηρούς και να κλαίμε τη μοίρα μας σε εποχές ύφεσης, στηρίζοντας την ανάκαμψή του για να σωθούμε και οι ίδιοι. Αυτό επιδιώκουν άλλωστε.

Οφείλω επίσης να σου γράψω τις σκέψεις μου σχετικά με τη φράση σου "Τώρα κατάλαβα γιατί έκανα τρία εξάμηνα να περάσω την Πολιτική Οικονομία!". Φυσικό δεν είναι; Μάλλον έπρεπε να "πέσεις" σε διορθωτή που να καταλαβαίνει ότι οι οικονομολόγοι "έστησαν" μια επιστήμη και προσπαθούν, ματαίως, να μας πείσουν ότι είναι τέτοια -σύμφωνα με τον ορισμό της επιστήμης.

Σε ευχαριστώ πολύ για το άρθρο σου

Υ.Γ. Νίκο Α. γιατί εγώ έχω την εντύπωση ότι την "πτώση του τείχους" την επεδίωξαν οι σοφοί και οι "σοφοί"; Καλημέρα και σε σένα

Andriou είπε...

Εξαιρετική παρουσίαση!!!

doraF είπε...

@νίκο χαίρομαι που μπήκες στον κόπο και ξαναδιάβασες το κείμενο.
Πάντα κάτι μένει.
Καλή Κυριακή,αν και βροχερή.

Υ.Γ
Αργησα την απάντηση , γιατί είμαι εκτός δικτύου κάνα δυό μέρες εκτός δικτύου.
Ο λόγος η αφερεγγυότητα της ΑLTEC.

doraF είπε...

@Αλέκα διάβασα με ενδιαφέρον το σχολιασμό σου.
Καλή Κυριακή.

doraF είπε...

@antriou το σχόλιό σας με τιμά.
Τα ξαναλέμε.

Ανώνυμος είπε...

ν

Ανώνυμος είπε...

diabasa to arthro sas kai tha ithela na exo kapoia epikoinonia mazi sas.To email mou einai:
fannykostance@hotmail.com
Sas euxaristo polu,
Fanny Kostantinidou

Ανώνυμος είπε...

Η Ναόμι Κλάιν στην οποία αναφέρεσαι είναι κεϊνσιανή. Άλλωστε η ίδια ρητά δηλώνει στο βιβλίο της ότι πιστεύει στον Κέινς και τον κεϊνσιανισμό. Δεδομένων όμως

1) ότι ο κεϊνσιανισμός ΔΕΝ είναι άρνηση του καπιταλισμού ΑΛΛΑ άλλη μορφή διαχείρισής του και
2) ότι ο κεϊνσιανισμός ουδέποτε έβγαλε την παγκόσμια οικονομία από το κραχ του 1929 (όπως αναφέρει και ο μακαρίτης Γκαλμπρειθ στην αρχή του άρθρου σου)

Δεν έχω ακόμη καταλάβει τι προτείνεις: κεϊνσιανισμό ή σοσιαλισμό; Η Κλάιν στην ουσία ΔΕ μιλάει για σοσιαλισμό. Επιπλέον, ΟΛΕΣ οι θεωρητικές προσεγγίσεις του ΣΥΡΙΖΑ (ο οποίος προωθεί και διατυμπανίζει τις ιδέες της) κινούνται ξεκάθαρα εκτός μαρξιστικής πολιτικής οικονομίας, μια και εντοπίζουν την αφετηρία της κρίσης ΌΧΙ στη σφαίρα της παραγωγής ΑΛΛΑ στη σφαίρα της κυκλοφορίας του κεφαλαίου. Βρίσκονται δηλαδή, ως αναλύσεις και παρά τις περι του αντιθέτου διακηρύξεις του ΣΥΡΙΖΑ, κοντά στην αστική πολιτική οικονομία